Στο ρεπορτάζ μας για την 27η συνεδρίαση της δίκης (6.7.12), η οποία τότε αποφορτίστηκε από το κλίμα τρομοϋστερίας, που δημιούργησαν η Αντιτρομοκρατική και τα παπαγαλάκια της, απ’ αφορμή την «εξαφάνιση» του Νίκου Μαζιώτη και της Πόλας Ρούπα, σχολιάσαμε θετικά το γεγονός ότι το δικαστήριο «κράτησε την ψυχραιμία του και δεν εκτέθηκε» και συμπληρώναμε:
«Επί της ουσίας, όμως, τα πραγματικά επίδικα παραμένουν και δεν έχουν να κάνουν με την παρουσία ή την απουσία του Ν. Μαζιώτη και της Π. Ρούπα. Αυτά τα επίδικα συνοψίζονται σε τρία σημεία:1. Θα αποδώσουν οι δικαστές στους τρεις κατηγορούμενους που έχουν αναλάβει την πολιτική ευθύνη για τη συμμετοχή τους στον ΕΑ αρχηγικό ή διευθυντικό ρόλο, προκειμένου ν’ ανοίξουν το δρόμο στην “ηθική αυτουργία” στις ενέργειες της οργάνωσης; Θα κατασκευάσουν (γιατί περί κατασκευής θα πρόκειται) αρχηγούς σε μια αναρχική συλλογικότητα; Ακόμα και αν δεχόμασταν ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ισχύσει, πώς θα το αποδώσουν στους συγκεκριμένους κατηγορούμενους, όταν δεν γνωρίζουν την ακριβή σύνθεση της οργάνωσης, ενώ ιδιαίτερος ρόλος δεν προκύπτει από κανένα στοιχείο, από καμιά μαρτυρική κατάθεση; Θα επικαλεστούν την αρχή της “ηθικής απόδειξης” και την “ελεύθερη κρίση” τους, μετατρέποντας το ισχύον ποινικό σύστημα σε σύστημα της απόλυτης αυθαιρεσίας, για να διαπράξουν ένα νομικό και κοινωνικό έγκλημα;2. Θα αποδώσουν οι δικαστές σ’ αυτούς τους τρεις κατηγορούμενους οποιασδήποτε μορφής ποινική ευθύνη για όλες τις ενέργειες του ΕΑ, χωρίς να έχουν το παραμικρό στοιχείο γι’ αυτό; Θα επαναλάβουν, δηλαδή, το τερατούργημα του “τρομοδικείου Μπρίλλη”, που ακολουθώντας τη ναζιστική αρχή της συλλογικής ευθύνης, καταδίκασε τους κατηγορούμενους στη δίκη του ΕΛΑ συλλήβδην για όλες τις ενέργειες της οργάνωσης; Θυμίζουμε ότι αυτό το τερατούργημα έχει ήδη πεταχτεί στο σκουπιδοτενεκέ της νομικής Ιστορίας. Με δυο αποφάσεις, μια πρωτόδικη και μια εφετειακή, κρίθηκε πως όχι μόνο οι κατηγορούμενοι που κρίθηκε ότι δεν ήταν μέλη του ΕΛΑ, όπως από την αρχή υποστήριζαν, αλλά και ο Χρήστος Τσιγαρίδας, που ανέλαβε την πολιτική ευθύνη για τη συμμετοχή του στον ΕΛΑ, πρέπει να απαλλαγούν από κάθε κατηγορία για συμμετοχή τους στις ενέργειες της οργάνωσης, διότι δεν προέκυψε τίποτα που να τον συνδέει με επιμέρους πράξεις, ενώ μόνο η ιδιότητα του μέλους δεν μπορεί να οδηγήσει σε καταδίκη για όλες τις ενέργειες της οργάνωσης συλλήβδην. Ιδια ακριβώς είναι τα δεδομένα και σ’ αυτή τη δίκη, επομένως οι δικαστές θα κριθούν από την επιλογή τους: με την αυθαίρετη, εκδικητική και εναρμονισμένη με τις ανάγκες παραγωγής “αντιτρομοκρατικού” έργου “απόφαση Μπρίλλη” ή με τις πανομοιότυπες απαλλακτικές αποφάσεις ενός τριμελούς και ενός πενταμελούς εφετείου για την ίδια υπόθεση;
3. Θα κρίνουν οι δικαστές ένοχο οποιονδήποτε από τους πέντε άλλους κατηγορούμενους (Νικητόπουλο, Σταθόπουλο, Κορτέση, Μπεραχά, Κάτσενο), όταν από τη διαδικασία έχει αποδειχτεί περίτρανα, ότι δεν υπάρχει τίποτα σε βάρος τους, εκτός από τη φιλική και συντροφική τους σχέση, στο πλαίσιο του ευρύτερου αναρχικού/αντιεξουσιαστικού χώρου, με τον Νίκο Μαζιώτη και τον νεκρό Λάμπρο Φούντα ή η στενή συγγενική σχέση με κάποιο μέλος του ΕΑ (η Μ. Μπεραχά είναι σύζυγος του Κ. Γουρνά);».
Αυτά τα ζητήματα έθεσαν με ολοκληρωμένο τρόπο οι συνήγοροι υπεράσπισης, στη σημερινή, τελευταία –πριν τις διακοπές του Αυγούστου– συνεδρίαση, παίρνοντας το λόγο για να σχολιάσουν το σκέλος της κατάθεσης και ανάγνωσης εγγράφων, το οποίο ολοκληρώθηκε στη σημερινή συνεδρίαση.
Θα είναι σκληρά αυτά που θα σας πω, ήταν τα πρώτα λόγια του «Νέστορα» της υπεράσπισης Σπ. Φυτράκη, ο οποίος αναφέρθηκε στους Ν. Μαζιώτη και Π. Ρούπα. Αναφέρθηκε στη γνωριμία του με τον Μαζιώτη από το 1998, όταν ο τελευταίος ανέλαβε την ευθύνη για μια απόπειρα κατά του υπουργείου Βιομηχανίας, σε ένδειξη συμπαράστασης στους κατοίκους της Χαλκιδικής. Ολ’ αυτά τα χρόνια, είπε, ο Μαζιώτης έχει αποδείξει ότι είναι ιδεολόγος αντιεξουσιαστής επαναστάτης. Η ιδεολογία του έχει καθορίσει τη ζωή του. Το ίδιο και της συντρόφου του. Αγωνίζεται για την απελευθέρωση της ανθρωπότητας, για την εξαφάνιση της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης. Και αποτελεί πραγματική ειρωνία να του αποδίδεται εγκληματική δράση, όταν έχουμε τόσα που γίνονται «για τη σωτηρία της χώρας», επειδή «είναι θυμωμένες οι αγορές». Αυτά σας έλεγε ο Μαζιώτης τόσο καιρό και είχε απαντήσεις για όλα. Αν ένα πρόσωπο διακατέχεται από ένα ιδεολογικοπολιτικό πλέγμα που καταλήγει στην ελευθερία, εγώ θα του αναγνώριζα ευγενή κίνητρα. Μη ταπεινά αίτια, όπως τα λέτε.
Το δεύτερο θέμα που έθιξε ο Σπ. Φυτράκης ήταν αυτό του «διευθυντικού ρόλου». Οι γραφειοκράτες του υπουργείου Δικαιοσύνης που φτιάχνουν τους νόμους, είπε, επηρεάστηκαν από τα golden boys. Εχετε ξανακούσει «διευθυντής οργάνωσης» και μάλιστα με αναρχικές καταβολές; Ο Μαζιώτης και η Ρούπα ανέλαβαν την πολιτική ευθύνη και εμείς τους κάναμε διευθυντές, για να τους δώσουμε μπόνους φυλακής, λες και μιλάμε για επιχείρηση ή για τράπεζα. Οι οργανώσεις αυτές προσπαθούν ν’ αποδείξουν ότι δεν πρέπει να υπάρχουν διευθυντές, ότι όλοι δρουν ισότιμα. Αυτή η τυποποίηση του νόμου είναι έξω από την πραγματική ζωή. Αφήστε τα, λοιπόν, αυτά. Υπάρχει ο Μαζιώτης, έχει μια ιστορία, μια δραστηριότητα, αυτό είναι.
Σε σχέση με τις ενέργειες, ο συνήγορος αναρωτήθηκε ρητορικά τι προέκυψε. Δεν έχετε δεδομένα για την πραγματοποίηση των πράξεων, είπε. Την πολιτική ευθύνη για τη συμμετοχή τους στην οργάνωση ανέλαβαν ο Μαζιώτης και η Ρούπα. Τι θα πει αυτό; Ολοι γνωρίζουμε τι σημαίνει πολιτική ευθύνη. Τυποποιείται μήπως η πολιτική ευθύνη σε ποινική ευθύνη, χωρίς να έχουμε το παραμικρό πραγματικό δεδομένο;
Καταλήγοντας, κάλεσε το δικαστήριο να μη λειτουργήσει με το αυστηρό κατασταλτικό μοντέλο, ιδιαίτερα σ’ αυτή τη φάση που περνάει η χώρα μας. Να καταλήξει σε μια ρύθμιση που να είναι κοινωνικά αποδεκτή.
Η Δ. Βαγιανού, αφού σημείωσε πως πρέπει να θεωρηθούν ως αναγνωστέα έγγραφα όχι μόνο οι προκηρύξεις του ΕΑ, αλλά και όλα τα κείμενα που έχουν καταθέσει στη διάρκεια της δίκης οι Ν. Μαζιώτης και Π. Ρούπα, εξήγησε πως πρότειναν την ανάγνωση όλων αυτών των κειμένων, γιατί σ’ αυτά βλέπει κανείς το πάθος αυτών των δυο ανθρώπων και φωτίζονται ως ευγενή τα κίνητρά τους. Οι ίδιοι έχουν ξεκαθαρίσει ότι δε ζητούν κανένα ελαφρυντικό, όμως είναι αρμοδιότητα του δικαστηρίου να κρίνει και επ’ αυτού. Χαρακτήρισε τους Μαζιώτη-Ρούπα ανθρώπους που φεύγουν από τη συνήθη καθημερινότητα και εντάσσονται στις μεγάλες συγκρούσεις της Ιστορίας, προσπαθώντας ν’ αντλήσουν τους στόχους τους από τη μεγάλη πηγή που προσπαθεί να καταργήσει το σημερινό σύστημα, γι’ αυτό και βρίσκονται σε διαρκή παραφωνία με τη φωνή των κυρίαρχων. Χαρακτήρισε τα περί διευθυντικού ρόλου αντιδραστική μεταφορά από το πρότυπο των επιχειρήσεων και των κρατών. Μίλησε με θερμά λόγια και για τον Κώστα Γουρνά και αναρωτήθηκε: βάσει ποιων στοιχείων του αποδίδεται αρχηγικός ρόλος; Επειδή πλήρωνε τα ενοίκια και τα κοινόχρηστα; Τα αρχηγιλίκια είναι ξένα στη λογική αυτών των ανθρώπων, κατέληξε. Τέλος, αναφέρθηκε αναλυτικά και στην περίπτωση της Μ. Μπεραχά, εξηγώντας και πάλι την άρνησή της να δώσει δείγμα DNA ως συνέπεια σε κάποιες αρχές. Ο κατηγορούμενος δεν μπορεί να μετατρέπεται σε αντικείμενο απόδειξης, σημείωσε η συνήγορος.
Η Μ. Δαλιάνη αναφέρθηκε αναλυτικά στα όσα προέκυψαν για τον Κ. Γουρνά, για την Μ. Μπεραχά και τον Β. Σταθόπουλο. Στο τίποτα, δηλαδή, γιατί τίποτα το ποινικά αξιόλογο δεν προέκυψε. Ασχολείται το ποινικό δίκαιο με το τι θα μπορούσε να πράξει ο καθένας ή με το τι έπραξε; ρώτησε η συνήγορος, για να συνεχίσει: Για τον Σταθόπουλο δεν ακούστηκε τίποτα που να τον συνδέει με ό,τι κατηγορείται, εμείς όμως είμαστε υποχρεωμένοι να εξακολουθήσουμε να σκιαμαχούμε με την κινούμενη άμμο της κατηγορίας, ελπίζοντας ότι εσείς με την απόφασή σας στο τέλος θα επαναφέρετε τη λογική των πραγμάτων.
Η Αν. Παπαρρούσου, αναφερόμενη στην ανυπαρξία οποιουδήποτε στοιχείου σε βάρος του Σ. Νικητόπουλου, επανήλθε στο θέμα της αοριστίας και της αυθαιρεσίας του περιβόητου άρθρου 187 του Ποινικού Κώδικα. Στην περίπτωση Νικητόπουλου αναφέρθηκε και ο Σπ. Φυτράκης. Τον Νικητόπουλο τι τον φέρατε; ρώτησε. Επειδή γνώριζε τον Μαζιώτη; Φτάνει αυτό για να τον κάνετε μέλος της οργάνωσης; Επειδή έκανε ένα ραντεβού; Ετσι θα πάμε ή θα γίνουμε πιο προσεκτικοί; κατέληξε.
Ο Κ. Νταϊλιάνας (υπεράσπιση Κορτέση) σημείωσε πως για την περίπτωση του εντολέα του δύο είναι τα κρίσιμα ζητήματα. Πρώτον η κατάθεση του Παπαθανασάκη (τμηματάρχης της Αντιτρομοκρατικής), που εξέφρασε αμφιβολίες για ό,τι προσπάθησε να καταλογίσει στον Κορτέση, και δεύτερο η τεχνική έκθεση επιστημόνων για το DNA. Oταν αυτοί οι επιστήμονες θα καταθέσουν στο δικαστήριο, θα διαλυθούν και οι τελευταίες αμφιβολίες, κατέληξε ο συνήγορος.
Η υπεράσπιση Κάτσενου κατέθεσε σωρεία εγγράφων που αφορούσαν τις επί σειρά ετών σπουδές και εκπαιδεύσεις του Κ. Κάτσενου στον κλάδο της γραφιστικής και των γραφικών τεχνών και την επίσης επί σειρά ετών εργασία του σ’ αυτό τον κλάδο: σε διάφορες εταιρίες, ως ελεύθερος επαγγελματίας και τέλος ως συμβασιούχος του Εθνικού Τυπογραφείου. Ακόμα και στην αεροπορία που υπηρέτησε είχε ειδικότητα «χειριστής εκτυπωτικών μηχανών», ενώ και στο εξάμηνο που έμεινε στη φυλακή εργαζόταν στο τυπογραφείο της! Οσο για το ότι δεν παρουσιάστηκε στον εφέτη ανακριτή, το ίδιο το βούλευμα του συμβουλίου εφετών που τον αποφυλάκισε ήρε κάθε κατηγορία για φυγοδικία, επικαλούμενο το γεγονός ότι πέντε μέρες πριν την έναρξη της δίκης παρουσιάστηκε μόνος του στον εισαγγελέα.
Πεποίθησή μου είναι πως και από τα έγγραφα που αναγνώστηκαν προκύπτει πως δεν υπήρχε καμιά σχέση του Κάτσενου με την οργάνωση, σχολίασε ο Π. Ρουμελιώτης, ο οποίος είχε παρουσιάσει και τα έγγραφα. Ολ’ αυτά τα έγγραφα δείχνουν ότι από το 1998 μέχρι το 2010 ο Κάτσενος προσπαθεί μέσα από πολλή δουλειά και συνεχείς σπουδές να προαχθεί επαγγελματικά και κοινωνικά. Μάλιστα, μολονότι εργαζόταν οχτάωρο στο Εθνικό Τυπογραφείο, ταυτόχρονα έκανε ανθρωπιστικές σπουδές στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, πληρώνοντας δίδακτρα («δεν είναι και λίγα», σχολίασε ο πρόεδρος, όταν κατατέθηκε το σχετικό έγγραφο) και παίρνοντας τρεις θεματικές ενότητες σε ένα ακαδημαϊκό έτος, πράγμα σπάνιο.
Αν ήμασταν στο γερμανικό δικονομικό δίκαιο και το δικαστήριο μπορούσε ανά πάσα στιγμή «να διαθέσει την κατηγορία», θα ανέστειλε την ποινική δίωξη για τον Κάτσενο, σχολίασε ο Χ. Λαδής. Μόνο αν προέκυπτε κάτι στο μέλλον σε βάρος του θα μπορούσε ο εισαγγελέας να ανασύρει πάλι την κατηγορία. Ομως, με βάση το ελληνικό δικονομικό σύστημα, η κατηγορία εξακολουθεί να υφίσταται κι ας μην υπάρχει τίποτα.
Η δίκη θα συνεχιστεί την Πέμπτη 6 Σεπτέμβρη, με εξέταση μαρτύρων υπεράσπισης, ενώ οι δυο επόμενες συνεδριάσεις προγραμματίζονται για τις 10 και τις 13 Σεπτέμβρη.